"Potop – druga z powieści tworzących Trylogię Henryka Sienkiewicza wydana w 1886 roku (pozostałe części to Ogniem i mieczem i Pan Wołodyjowski), opowiadająca o potopie szwedzkim z lat 1655–1660. Głównym bohaterem powieści jest młody chorąży orszański Andrzej Kmicic, który przybywa na Laudę, aby zgodnie z testamentem Herakliusza Billewicza poślubić jego wnuczkę Aleksandrę Billewiczównę. W tym też momencie rozpoczyna się powieść. Akcja przedstawia okres z lat 1655–1657. Zaręczony z Oleńką Billewiczówną chorąży Andrzej Kmicic opowiada się początkowo po stronie Radziwiłłów – potężnego rodu magnackiego wspierającego Szwedów w ich najeździe na Rzeczpospolitą. Uznany przez szlachtę i narzeczoną za zdrajcę, postanawia się zrehabilitować. Pod przybranym nazwiskiem – Babinicz – bierze udział w obronie Jasnej Góry, własną piersią osłania króla Jana Kazimierza przed wrogami i bohatersko walczy z nieprzyjacielem do zakończenia wojny (http://pl.wikipedia.org/wiki/Potop_(powieść) The Deluge (Polish: Potop) is a historical novel by the Polish author Henryk Sienkiewicz, published in 1886. It is the second volume of a three-volume series known to Poles as ""the Trilogy,"" having been preceded by With Fire and Sword (Ogniem i mieczem, 1884) and followed by Fire in the Steppe (Pan Wołodyjowski, 1886). The novel tells a story of a fictional Polish-Lithuanian Commonwealth soldier and noble Andrzej Kmicic and shows a panorama of the Polish-Lithuanian Commonwealth during the historical Deluge which was a part of the Northern Wars. (http://en.wikipedia.org/wiki/The_Deluge_(novel)"

Tom składa się z dwóch woluminów: w pierwszym zgromadzone są wszystkie wydane przez Kolberga w latach 1842-49 i 1862 pozycje zawierające melodie ludowe z akompaniamentem fortepianu, w drugim wszystkie zachowane rękopisy w takim samym opracowaniu lub ułożone na sam fortepian. Materiał zawarty w obu częściach reprezentuje wczesny etap zainteresowania Kolberga folklorem, czego wyrazem jest właśnie znamienne dla owych lat opracowanie melodii ludowych. Najwcześniejsze publikacje Pieśni ludu polskiego, drukowane u Żupańskiego w Poznaniu i w leszczyńskim czasopiśmie ,,Przyjaciel Ludu`, stanowić miały dopełnienie ukazujących się wówczas zbiorów tekstów pieśni nie zawierających melodii w ogóle lub posiadających niewielką ich liczbę. Pieśni wydane przez Żupańskiego i Pieśni ludowe do śpiewu, niezależnie od swoich walorów dokumentu, służyć mogły również spopularyzowaniu muzyki ludowej, gdyż wydawane były jako muzykalia. Pozostałe materiały, szczególnie opatrzone opisami zwyczajów i obrzędów, mają wyraźniej dokumentacyjny charakter. Nieomal wszystkie zapisy melodii znajdujące się w tomie (w liczbie 635) pochodzą z własnych badań Kolberga, wyjątek stanowią trzy melodie litewskie, zaczerpnięte z prac F. Zatorskiego (nr 228, 229) i K. Brzozowskiego (nr 230). Na końcu tomu zamieszczono ogłoszenia o wydaniu Pieśni ludu polskiego i Pieśni ludowych do śpiewu oraz recenzje M.A. Szulca i K. Libelta, nadto indeksy i wykaz źródeł drukowanych i rękopiśmiennych, uwzględniający odesłania do odpowiednich zapisów w tomach regionalnych.