Wielki Terror 1937-1938

W 1968 roku brytyjski historyk Robert Conquest wprowadził termin Wielki Terror dla określenia szczytowej fazy represji stalinowskich pod koniec lat 1930-tych. Nie była to ani pierwsza, ani ostatnia fala terroru sowieckiego państwa wobec własnych obywateli, jednak szczególną cechą Wielkiego Terroru była przede wszystkim jego uniwersalność. O ile dotychczasowe represje dotyczyły określonych grup, warstw społecznych, o tyle w 1937 roku przedmiotem terroru stało się całe społeczeństwo. Terror był totalny także w wymiarze geograficznym, w 1937-38 roku masowe represje ogarnęły cały Związek Radziecki, w wyniku czego aresztowano 1,7 miliona ludzi z czego 750 000 rozstrzelano, a w następnych latach, jak oceniają historycy, dodatkowo 350 000 z liczby aresztowanych, zmarło w łagrach. Zakrojona na niebywałą skalę kampania terroru była szczegółowo przygotowana i kierowana osobiście przez Józefa Stalina oraz kilku jego najbliższych współpracowników z politbiura WKP(b). Tajny rozkaz NKWD nr 00447 z 30 lipca 1937 roku określał ""limity terroru"", to znaczy liczby ludzi do aresztowania w poszczególnych regionach, z podziałem na rodzaj wyroku jaki ma być wydany. ""Pierwsza kategoria"" oznaczała ludzi do natychmiastowego rozstrzelania, ""druga kategoria"" dotyczyła osób przeznaczonych do skazania na wieloletnie wyroki w obozach..