Zarys osteologii zwierząt domowych

Naukę anatomii prawidłowej rozpoczynamy zwykle od osteologii, czyli nauki o kościach. Kości bowiem tworzą rusztowanie, które jako jedno ze skła­dowych całego aparatu ruchu, musimy poznać najpierw. Kość jako taka jest tą częścią organizmu, która pozostaje przez wieki, podczas gdy wszystkie inne narządy ulegają przemianom już w krótkim czasie po śmierci zwierzęcia. Wy­kopana z głębokich pokładów ziemi jest jak podręcznik, z którego możemy od­czytać nie tylko sam fakt i czas istnienia organizmów, ale także odtworzyć po­stacie tych istot, ich tryb życia i czynniki zewnętrzne na nie działające. Z przyczyn zrozumiałych nie możemy szczegółowo i obszernie omówić w tym miejscu tego działu anatomii. Szerokie omówienie działów osteologii ogólnej i wszelkich szczegółów przekraczałoby zakres tej pracy. Dlatego wiele działów ogólnych, dotyczących histologii i embriologii, a związanych z osteologią, uwzględnimy jedynie pobieżnie o tyle, o ile potrzebne to jest do zrozumienia przedmiotu, a dokładnie zajmiemy się opisem tego wszystkiego, co możemy zna­leźć na kościach wykształconych. Podamy więc tu tę ilość wiadomości, która po­trzebna jest do prawidłowego odbycia ćwiczeń z osteologii, przede wszystkim w odniesieniu do głównych zwierząt domowych, takich jak koń, bydło, świnia, pies. Opis poszczególnych jednostek kostnych jest tu przeprowadzony w kolej­ności stosowanej zazwyczaj w pracowniach anatomicznych.