Dziecko u progu edukacji przedmiotowej. Studium teoretyczno-empiryczne

Książka stanowi ogląd teoretyczno-empiryczny procesu adaptacji dzieci do wymagań edukacji przedmiotowej. Składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza stanowi analizę o charakterze teoretycznym i rekonstrukcyjnym zasadniczego problemu. Na tle rozważań nad sensem i znaczeniem adaptacji, podjętych w interdyscyplinarnym kontekście, dokonano opisu mechanizmu adaptacji prorozwojowej i jego uwarunkowań. Jednocześnie ukazano dzieciństwo, jako okres najbardziej sprzyjający dla procesu gromadzenia doświadczeń adaptacyjnych, dzięki nieograniczonym wówczas możliwościom centralnego układu nerwowego. Ponadto, wyeksponowano wagę edukacji szkolnej w kontekście progu między edukacją elementarną a edukacją przedmiotową, ukazując znaczenie jakości uprzednich doświadczeń szkolnych, wyniesionych z etapu edukacji zintegrowanej dla pełnienia roli ucznia na kolejnym szczeblu nauczania. W drugiej części szeroko omówiono wyniki badań ilościowych i jakościowych procesu doświadczania drugiego progu szkolnego uczniów oraz jego uwarunkowań. Zaprezentowano wyniki badań nauczycieli i uczniów. Omówiono strategie pracy nauczycieli z punktu widzenia doświadczeń warunkujących gotowość uczniów do przekroczenia progu edukacji przedmiotowej. Poddano szczegółowej analizie doświadczenia trzecioklasistów w zakresie organizacji procesu kształcenia, aktywizacji, systemu oceniania i poczucia podmiotowości, a na ich tle dokonano opisu trudności adaptacyjnych czwartoklasistów i strategii adaptacyjnych, jakie oni uruchamiają w odpowiedzi na nie. Ponadto, ukazano kierunki zmian w zakresie psychospołecznego funkcjonowania dzieci na starcie edukacji przedmiotowej. Na końcu zamieszczono obszerne podsumowanie, w którym przedstawiono wnioski i rekomendacje skonstruowane w kontekście danych empirycznych i dorobku nauk neurokognitywnych.