Cyganeria i motyle:

János Bókay - węgierski pisarz i tłumacz, długoletni generalny sekretarz Pen Clubu - znał Pucciniego osobiście. Jeszcze jako dziecko zetknął się w Budapeszcie u świetnej śpiewaczki Elzy Szamosi. Ostatnie spotkania obu - w Rzymie i Wiedniu - przypadły na okres powstania „Tryptyku” (1918). Uwielbienie dla włoskiego kompozytora, fascynacja jego postacią, życiem i muzyką inspirowały „Cyganerię i motyle”, powieść mającą szerokim rzeszom wielbicieli „Cyganerii”, „Toski” i „Butterfly” ukazać koleje życia ich twórcy. W pracy swej korzystał Bókay z autentycznych źródeł, głównie listów - dzięki czemu udało mu się oddać zmienność nastrojów Pucciniego, pozorne sprzeczności w jego naturze, klimat, jaki go otaczał; literacką fikcją autor dopełnił tylko - z konieczności - obraz wczesnego dzieciństwa. [www.lubimyczytac.pl].