Herbert parokrotnie

Analizując i interpretując dzieła Herberta, nie próbuję bynajmniej odpowiadać na pytanie, czy z tych opisów wyłania się jakaś wyrazista postać autora, do końca nakreślona; nie próbuję poety osobliwie nazywać ani tym bardziej jednoznacznie - "podsumowywać". W tym zakresie herbertologia ma swój osobny dorobek. Dość bogaty, ale też i pokrętny. W przełomowym 1956 roku autora Struny światła witano w gronie najznakomitszych debiutantów, po ogłoszeniu trzech następnych poetyckich tomów zarzucano mu jednak "fałszywość postawy", a zwłaszcza brak "zaangażowania". W kolejnych dekadach Herberta czytano niemal jak wieszcza (zwłaszcza w latach 80., po wydaniu Raportu z oblężonego Miasta), ale chętnie też obalano mity na jego temat i obnażano słabości. Niemal wszyscy uznawali wielkość i znaczenie jego poezji, byli jednak i tacy, którzy wyrazy owego uznania i próby rozsławiania poety opisywali jako przejawy herbertomanii (i widzieli w tym zjawisku szkodę wyrządzaną całej współczesnej poezji). Niektórzy chętnie nazywali Herberta duchowym ojcem całego narodu, niektórzy jednak - a nierzadko ci sami - próbowali też rozgrywać jego postać (i to na wiele sposobów); a nawet przywłaszczać ją sobie - również w takich chwilach, jak choroba i śmierć poety. [...] Był "księciem poetów" (a jego poezja była jedną "z centralnych miar", jakimi mierzono rzeczywistość), ale dla niektórych był najwyżej "poetą środka". To wszystko pokazują dzieje recepcji. Ze wstępnego szkicu Herbert i "czas wspomnień".