Pogrążeni i ocaleni

I sommersi e i salvati (Pogrążeni i zbawieni), słowa stanowiące tytuł zbioru szkiców Primo Leviego o życiu w nazistowskich obozach załady, pochodzą z Boskiej komedii Dantego: "i sommersi" to "strąceni na dno", "i salvati" to "zbawieni". Primo Levi potraktował je przenośnie, stosując do rzeczywistości lagra. Ta para przeciwieństw okazywała się w obozie najważniejsza: decydowała o życiu lub śmierci. Ponieważ codzienna walka o przeżycie toczyła się nieustannie, nowo przybyli dzielili się spontanicznie na tych, co zaczynają "pogrążać się", i na tych, co być może zdołają "ocaleć".