Kulturowe uwarunkowania procesów aktywizacyjnych

"Aktywizacja jest zjawiskiem kompleksowym, wymagającym głębokiego zaangażowania ze strony wielu podmiotów. Pisanie o aktywizacji jest sztuką nietracenia tej złożoności, bo tylko podejście holistyczne i multidyscyplinarne daje możliwość jej rozumienia. Planując swoją wypowiedź stałem zatem przed kłopotliwym wyborem. Linearność tekstu wymaga, by podzielić go na omawiane kolejno i rozłącznie zagadnienia i problemy. Jednak każde wyłączenie osobnej kwestii oznacza rozcinanie żywego organizmu aktywizacji. Jest arbitralne, a jego rezultat może być zrozumiały dopiero po ponownym zintegrowaniu z całością, z której został wyjęty. Tak też jest w przypadku tej książki. Każdy z rozdziałów podchodzi z wybranej perspektywy do zjawisk i procesów, których kompletny opis wymaga perspektyw przyjętych w pozostałych rozdziałach. Wyodrębnione w tytułach rozdziałów podmiotowość, zasoby i sprawczość to spojrzenia z trzech stron na aktywizację, dla której wszystkie trzy owe perspektywy są nieodłączne i fundamentalne. Właśnie kluczową dla tekstu kategorię procesu aktywizacyjnego będę dalej określał jako strukturę zależności pomiędzy podmiotowością, zasobami i sprawczością. Podobnie ścisłe zależności zachodzą pomiędzy omawianymi w kolejnych rozdziałach procesami i interwencjami. Współwystępują ze sobą i oddziałują wzajemnie.(...) Tytuł książki Kulturowe uwarunkowania procesów aktywizacyjnych może sugerować, że w aktywizacji interesuje mnie tutaj wyłącznie to, co kulturowe. Ale gdy zapowiadam podejście holistyczne, wieloaspektowe, integrujące, czytelnik może podejrzewać, że uprawiam tutaj swoisty pankulturalizm. Że zagadnienia na ogół wiązane z socjologią, psychologią, geografią traktowane są tutaj jako kulturoznawcze. Tak jednak nie musi być, jeśli nie będziemy traktować dziedzin poszczególnych nauk jak oddzielanych miedzą pól, uprawianych przy użyciu niepasujących do siebie maszyn i urządzeń.(...)" - fragment wstępu