Początek

Książka Szczypiorskiego (...) jest głosem konkretnego pokolenia polskiej inteligencji, wyrazem jej poglądów. Kiedy powstała, nikt jeszcze nawet nie śnił, że za kilka lat obudzi się w wolnej Europie. Wydaje się, że nie przestała być dzisiaj - w roku 1996 - książką ważną. I chyba dobrze się stało, że weszła do kanonu lektur szkolnych. Z nauczycielskich doświadczeń wynika, że uczniowie czytają ją chętnie, jednym tchem; że wyjaśnia im sytuację pokolenia rodziców i dziadków, łącząc doświadczenie wojny i PRL-u (...). Dla czytelników z Zachodu jest powieścią o niemieckiej winie, o zagładzie Żydów, ale i o Polakach, przez całe dziesięciolecia szczelnie odgrodzonych żelazną kurtyną (...). W niemieckich, z reguły entuzjastycznych, recenzjach Andrzej Szczypiorski, niegdyś hitlerowski więzień, w roku 1986 działacz opozycji, uważany jest za wiarygodniego świadka strasznej historii XX wieku. W dodatku świadka rozumiejącego zachodniego sąsiada, choć nie zwalniającego go z odpowiedzialności za to, co się stało.