Husaria

U wielu Polaków słów „husaria” wywołuje różne uczuciowe reakcje. Niektórzy przypisują tej kawalerii niemal legendarne znaczenie. Do takiego pojmowania dziejów husarii przyczyniły się niewątpliwie smutne czasy zaborów, kiedy Polacy, pozbawieni bytu państwowego, pragnęli w ojczystej historii dostrzec zjawiska krzepiące ich serca i podtrzymujące poczucie dumy narodowej. To właśnie mistrzowskie pióro Henryka Sienkiewicza, pisarza odpowiadającego na owo narodowe zapotrzebowanie „krzepienia serc”, stworzyło sugestywne obrazy zwycięstw zawsze triumfującej na polach bitew skrzydlatej jazdy. Husaria stała się pod koniec minionego stulecia niemal symbolem militarnej potęgi dawnej Rzeczypospolitej. (…) My zaś staraliśmy się większość informacji odnieść do szczytowego rozwoju husarii, zatem do czasów z przełomu XVI i XVII stulecia. Usiłowaliśmy też wykazać różnice między husarią a współczesnymi jej innymi rodzajami jazdy w Rzeczypospolitej i w Europie. Sądzimy bowiem, ze w ten sposób choćby w pewnym stopniu uda się wyjaśnić tajemnicę jej wielu doprawdy olśniewających zwycięstw. Jeśli istotnie nasza opowieść zdoła przybliżyć husarię współczesnemu Czytelnikowi będzie to dla nas największą nagrodą i satysfakcja. /Ze wstępu/