Ocaleni od zagłady

"Zagłada polskich jeńców wojennych przetrzymywanych w trzech obozach specjalnych NKWD: Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, była wydarzeniem, które nie miało precedensu w nowożytnych dziejach. Zrozumiałe skądinąd dążenie do wyjaśnienia genezy zbrodni, jej przebiegu, a także ustalenia miejsc pochówku zamordowanych usuwało los garstki ocalonych z zagłady katyńskiej na margines badań historycznych. Tym samym niejako w zawieszeniu pozostawało nader trudne, ale i kłopotliwe pytanie: co sprawiło, że spośród prawie 15 tysięcy polskich jeńców, którym nie było dane przeżyć wiosny 1940 roku, stalinowskie władze darowały życie niespełna 400 z nich, w tym 250 oficerom i podchorążym WP. Ocalałych z zagłady osadzono w Griazowcu i poddano wzmożonej indoktrynacji oraz agenturalnemu rozpracowaniu, by w ten sposób uczynić z nich narzędzie stalinowskiej polityki w sprawie polskiej. Tych, nielicznych zresztą oficerów, którzy podjęli współpracę z organami NKWD, spotkało potępienie ze strony patriotycznie nastawionej jenieckiej większości, wiernej żołnierskiej przysiędze i legalnym władzom polskim na obczyźnie" [lubimyczytac.pl].