Stanisław Brzozowski (1878-1911) – poeta e filosofo, jak określił się przedśmiertnie, swą pasję filozoficzną i krytyczną poświęcił służbie osobowości twórczej, polskości nowoczesnej, ludzkości wyzwolonej. Filozofia dojrzałości dziejowej, którą stworzył, oznaczała świadomą postawę krytyczną wobec wszelkich demonów przyrody i historii, to znaczy natury ubóstwionej i historii urzeczowionej. Nie uznawał żadnych praw „obiektywnych”, odkrywał poza nimi zawsze ludzką sprawczość. Filozof i krytyk, prozaik i dramaturg, publicysta i pamflecista, autor Kultury i życia, Legendy Młodej Polski, Idej, Głosów wśród nocy, Płomieni, Pamiętnika działał naprawdę Sam wśród ludzi, jak przepowiadał tytuł jego wielkiej powieści. Padł ofiarą zabójczego oskarżenia, ale jego dzieło stało się zaczynem wielkich debat, sporów i konfliktów. Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX - to wielobarwny esej biograficzno-kulturowy. Andrzej Mencwel wpisuje twórczą osobowość autora Kultury i życia w dramaturgię historyczną, ideową i polityczną polskiego i europejskiego wieku XX. Dylematy Brzozowskiego okazują się problemami, z którymi zmagamy się do dzisiaj. Andrzej Mencwel (ur. 1940) – krytyk i historyk kultury, eseista, redaktor czasopism i serii wydawniczych, twórca Instytutu Kultury Polskiej UW. Autor licznych opracowań oraz następujących książek: Sprawa sensu (1971), Stanisław Brzozowski – kształtowanie myśli krytycznej (1976), Widziane z dołu (1980), Spoiwa (1983), Przedwiośnie czy potop (1997), „No! Io non sono morto…”(2001), Kaliningrad, moja miłość (2003), Wyobraźnia antropologiczna (2006), Rodzinna Europa po raz pierwszy (2009) Nauczyciele i przyjaciele (2010). Nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej ukazało się drugie wydanie książki Etos lewicy. Esej o narodzinach kulturalizmu polskiego (2009, wyd. I, 1990).
