Big Hole 1877

Książka poświęcona historii indiańskiego plemienia Nez Perce (przekłutych nosów) i jego porywającej walce o prawo do wolności w wojnie ze Stanami Zjednoczonymi w 1877 r. Przez 70 lat, od czasu spotkania z uczestnikami słynnej wyprawy badawczej Lewisa i Clarka (1804-1806), Indianie Nez Perce żyli w pokoju z białymi, szczycąc się tym, że nie przelali krwi białego człowieka. W 1877 r. rząd Stanów Zjednoczonych próbował pozbawić to niewielkie, pokojowo nastawione plemię resztek ziem plemiennych i osiedlić je w rezerwacie w stanie Idaho. Wybuchła wojna, która przerodziła się w desperacki pochód blisko 800 Indian Nez Perce w kierunku granicy kanadyjskiej. Ścigane przez oddziały wojska i setki cywilnych ochotników plemię Nez Perce w ciągu trzech miesięcy przebyło 2500 kilometrów, odpierając kolejne ataki kawalerii. Przedzierając się przez w większości wrogie terytoria, bili na głowę dużo liczniejsze i lepiej uzbrojone siły wroga. Stoczyli 18 walk i potyczek, z których przegrali tylko jedną. Waleczny odwrót plemienia Nez Perce uznany został za arcydzieło strategii wojennej Indian północnoamerykańskich. Chociaż wojna plemienna Nez Perce zakończyła się klęską Indian, na zawsze weszła do annałów, stając się jednym z najsłynniejszych epizodów w historii Stanów Zjednoczonych. Obóz Nez Perce, złożony z 89 tipi, przypominał swym kształtem literę V. Namioty stały wzdłuż prawego brzegu rzeki Big Hole. Po drugiej stronie brzeg był podmokły. Porastały go gęste zarośla wiklinowe, za którymi rozpościerał się łagodny stok zalesionego wzgórza. Na łące, u jego podnóża, pasły się stada koni i bydło ocalałe po górskiej przeprawie. Znaczną część dobytku i tipi Nez Perce utracili na Clearwater, toteż w przepełnionych namiotach spało dużo więcej ludzi niż zwykle. Zwierciadło, czując się bezpiecznie z powodu przewagi, jaką Nez Perce osiągnęli nad Howardem, także i tej nocy nie zadbał o wystawienie straży.