O monarchii konstytucyjnej i rękojmiach publicznych

Benjamin Constant de Rebecque (1767 1830) należy do grona czołowych klasyków liberalizmu. Jego liberalizm jest określany jako integralny: zawiera gwarancje wolności, prymatu jednostki nad władzą i związanego z tym wolnościowego charakteru całego ludzkiego życia. Przeciwstawia się ograniczaniu wolności człowieka przez jakiekolwiek formy władzy państwowej, również przez kolektywizm, którego ograniczeniu poddawane były i są różne aspekty podmiotowych dążeń i działań człowieka. Tak rozumiana wolność jest spójną konstrukcją, do dziś stanowiąc jedno z największych osiągnięć klasycznej myśli liberalnej. "O monarchii konstytucyjnej i rękojmiach publicznych" jest najpełniejszym polskim tłumaczeniem podstawowych idei Benjamina Constanta, wykładem dotyczącym wielu aspektów nowoczesnego państwa, jego systemu ustrojowego i prawnego. Jest to katalog rękojmi władz publicznych, które w państwie takim muszą funkcjonować. Książka omawia w szczególności dwie najistotniejsze stworzone przez Constanta formalne zasady ustrojowe: modyfikację Monteskiuszowskiego podziału władzy oraz zasadę wolności współczesnych, klasyczną wizję demokracji przedstawicielskiej stawianej przeciw kolektywistycznej demokracji bezpośredniej czy tzw. demokracji partycypacyjnej. Dzieło Constanta jest jednym z nielicznych przykładów recepcji klasycznej europejskiej, czy transatlantyckiej, myśli politycznej na ziemiach polskich, gdzie do dziś, nawet po ostatnim ćwierćwieczu reform społecznych, nie wykształciły się jej klasyczne kierunki. Recepcję myśli Benjamina Constanta uosabiała opozycja domagająca się przestrzegania Konstytucji Królestwa Polskiego, oktrojowanej w 1815 r. Tak zwanym kaliszanom przewodzili Wincenty i Bonawentura Niemojowscy, z których pierwszy dokonał tłumaczenia dzieła na język polski, wplatając do tekstu nieco odniesień bardzo istotnych dla polskiej rzeczywistości. Również z tego względu dzieło Constanta stanowi obecnie dla Czytelnika klasyczne ujęcie współczesnego systemu politycznego, gwarancji jego należytego funkcjonowania oraz wskazówek tego typu idei w ustroju społecznym Polski.