Lalka

Napisanie i wydanie u schyłku XIX wieku powieści takiej jak Lalka wymagało wielkiej odwagi. Zawikłana, pełna niedopowiedzeń historia źle ulokowanych uczuć, straconych złudzeń i zaprzepaszczonych możliwości. Jedyna w swoim rodzaju konfrontacja romantycznego i pozytywistycznego idealizmu z przejmującą prawdą o społeczeństwie w niewoli. Autor odżegnuje się od tradycyjnej wszechwiedzy narratora, unika jednoznacznej oceny bohaterów i zdarzeń. I nawet nie próbuje pokrzepić czytelnika budującym zakończeniem, pozostawiając go w niepewności co do losów głównego bohatera. Bohater o dwóch twarzach: mocno stąpający po ziemi racjonalista, zarazem romantyk zakochany w wyidealizowanym obrazie wybranki. Ona to młoda kobieta oddzielona konwenansem i stylem własnej sfery od realnych uczuć i przeżyć. Czy jest tytułową lalką? A może wszyscy bohaterowie tej powieści są lalkami w teatrze świata? Jak marionetki kręcą się wytrwale, nieświadomi tego, jak daremne są ich usiłowania?