Efekt domina:

Najnowsza książka Pawła Zyzaka jest zwieńczeniem jego sześcioletnich badań nad istotą stosunków amerykańsko-polskich w XX wieku, prowadzonych na dwóch kontynentach. Autor koncentruje się na dekadzie lat 80., gdy uległy one nasileniu po powstaniu „Solidarności”. Historyk kreśli dzieje Polski na tle polityki globalnej, zderzając plany kręgów biznesu i świata związkowego. Bada wpływ międzynarodowych ośrodków finansowych na sytuację polityczną w Polsce i kwestię finansowania „podziemia” solidarnościowego przez zachodnie rządy, związki zawodowe, fundacje, kościoły, ale także - służby specjalne. Z jego pracy wyłania się wielość ośrodków wpływu w USA i sprzeczność ich wzajemnej polityki względem Polski. Korzystając z naukowego instrumentarium, Zyzak opisuje kontrowersyjną rolę, jaką odegrali doradcy Lecha Wałęsy (np. Bronisław Geremek) czy polityczny duet Zbigniewa Brzezińskiego i Jana Nowaka Jeziorańskiego. Odtwarza sieć kontaktów i powiązań Jerzego Milewskiego, Mirosława Chojeckiego, Bogdana Borusewicza, Józefa Glempa, Davida Rockefellera, George’a Sorosa ,Williama Casey’a i wielu innych wpływowych osób. Opisuje olbrzymią, acz zapomnianą rolę, jaką odegrała amerykańska centrala związkowa AFL-CIO w rozwoju ruchu „Solidarność”. Książka odkrywa kulisy transformacji ustrojowej w Polsce. Spogląda na kondycję elit politycznych, po obydwu stronach politycznej barykady. Nie pozostawia złudzeń, że wektory amerykańskiej polityki podlegały oddziaływaniu interesów, sprzecznych często z interesem polskiego bytu państwowego.