Psychologia społeczno-kulturowego pogranicza:

Proponowana Czytelnikowi książka pt. Psychologia społeczno-kulturowego pogranicza. Wstęp do koncepcji i badań stanowi zbiór artykułów dotyczących nowej problematyki w polskiej psychologii. W literaturze przedmiotu, poza rozproszonymi pracami podejmującymi tematykę tożsamości mieszkańców, relacji społecznych i akulturacji na różnych, często odległych od Polski pograniczach, trudno znaleźć w sposób systematyczny zanalizowaną kwestię sposobu funkcjonowania człowieka w szczególnej przestrzeni, jaką stanowi pogranicze. Pogranicze nie jest pozbawione specyficznych cech, które wpływają na relacje jego mieszkańców z sąsiadami, ale też mogą kształtować ich sposób myślenia, odczuwania i działania. Zachętą do tego typu analizy może być pojawienie się psychologii miejsca, eksponującej psychologiczne znaczenie różnych obszarów, poczynając od najbliższych - typu dom i ulica - po bardziej odległe - region, kraj czy kontynent. "Kresy", zwłaszcza polskie kresy wschodnie, obiekt sentymentalnych wspomnień, opisywano w literaturze jako obszar bujnego życia społecznego i kulturowego, sprzyjającego kształtowaniu wielu wyjątkowo twórczych postaci. Czy rzeczywiście to szczególne miejsce, położone na obrzeżach państwa, blisko granicy, kształtuje inny niż centrum profil osobowościowy człowieka? Jakie jest przywiązanie do miejsca i w jaki stopniu wpływa ono na poczucie własnej wartości mieszkańców? Co decyduje o specyfice interakcji społecznych? Co tu ludzie cenią szczególnie, a jakie wartości są im obce? Jakie szanse, i jakie zagrożenia, stwarza pogranicze? - [z Wstępu]