Gospodarka Polski 1990-2011: Modernizacja:

Publikacja naukowa poświęcona problematyce transformacji ustrojowej w Polsce w latach 1990-2011. Autorzy dowodzą, że proces transformacji gospodarki Polski, realizowany od początku lat 90., nie prowadzi do modernizacji ukierunkowanej na spójność społeczno-ekonomiczną. U podstaw tego legły m.in. realizacja koncepcji polskiej transformacji wg modelu szybkiej liberalizacji, wywiedzionej z Konsensusu Waszyngtońskiego, przy jednoczesnym marginalizowaniu kwestii polityki społecznej. Znaczącą rolę odegrały także ograniczenia związane z odziedziczonymi po socjalizmie regułami myślenia i działania, które w zderzeniu z procesami liberalizacyjnymi skutkowały nieracjonalnym i niesprawiedliwym państwem. Realizowana zaś od początku XXI w. modernizacja wg zbiurokratyzowanego modelu UE dodatkowo tworzy wysokie koszty transakcyjne spójności społeczno-ekonomicznej i uruchamia kolejne obszary pogoni za rentą korzyści. Możliwości państwa w zakresie dokończenia reform sektora publicznego, rozwoju sektora nowych technologii i unowocześniania sektora energii limitowane są ponadto trwałym i okresowo nasilającym się zadłużeniem sektora publicznego. W tych warunkach proces transformacji ustrojowej w Polsce nie tylko utrwalił, ale także doprowadził do pogłębienia dysproporcji w rozwoju regionów. Towarzyszyło temu narastanie luki rozwojowej i cywilizacyjnej obszarów wiejskich. W całym kraju zaś uwidocznił się paradoks rozszerzania się i pogłębiania sfery ubóstwa przy rosnących dochodach. Jego przyczyny tkwią m.in. w niespójnościach rynku pracy, takich jak: niska aktywność zawodowa ludzi, narastające dysproporcje pomiędzy wzrostem produktywności pracy a wynagrodzeniami, wysoka koncentracja wynagrodzeń w niskich przedziałach zarobkowych, nierespektowanie warunków płacy godziwej, a także w systematycznym obniżaniu udziały wydatków społecznych w PKB. Zdaniem autorów, modernizacja sfery realnej gospodarki Polski w latach 1990-2011 była uwarunkowana dyfuzją innowacji. W rezultacie obserwuje się zdywersyfikowaną w układzie regionów konwergencję wzrostu PKB p.c. oraz jakości życia do krajów OECD i UE-15. Towarzyszyły temu jednak niekorzystne tendencje do wzrostu regionalnych niespójności społeczno-ekonomicznych. W układzie sektorowym zaobserwowano tendencje do tercjalizacji zatrudnienia oraz upodobniania się środowisk wiejskich do społeczności miejskich. Niebezpieczne dla spójności społecznoekonomicznej są: niski poziom kapitału intelektualnego i nierównomierny przestrzennie jego powolny rozwój, niedorozwój wszystkich sektorów energetyki i blokada innowacyjna. Wskazano także na słaby rozwój gospodarki opartej na sieci komputerowej i przekształceń strukturalnych w regionach Polski.