Pisma ekonomiczne i społeczne

Niniejszy zbiór ukazuje polskim czytelnikom obraz Berkeleya jako polemisty żywo zainteresowanego sytuacją polityczną, religijną, społeczną i gospodarczą swego kraju. Zawarte tu przemyślenia o tematyce ekonomicznej i społecznej powstawały na przestrzeni trzydziestu lat - w okresie burzliwym, gdy Wyspami Brytyjskimi targały kryzysy ekonomiczne i polityczne niepokoje wywołane powstaniami jakobickimi, a podzielona pod względem wyznaniowym Irlandia tkwiła w gospodarczej zapaści. Najważniejszą i najobszerniejszą z zamieszczonych tu prac jest "Pytający" (1737–1751). Berkeley poddaje w nim pod rozwagę idee gospodarki zamkniętej, która dzięki handlowi wewnętrznemu, ustanowieniu banku narodowego i wprowadzeniu papierowego pieniądza miała podźwignąć się z kryzysu. Pozostałe, drobniejsze teksty są świadectwem zaangażowania filozofa w sprawy społeczne, takie jak projekt odnowy moralnej i religijnej Brytyjczyków czy zagwarantowanie stabilności państwa w obliczu jakobickich rebelii. W połączeniu ze znajomością dzieł teoretycznych Berkeleya lektura tych prac pozwala dostrzec, że nadał on życie stosowanym przez siebie pojęciom filozoficznym. To bowiem wciąż ten sam myśliciel - pełen niechęci do abstrakcji, przekonany, że otaczający nas świat jest jedynie areną aktywności ludzi.