Państwo wobec kolei żelaznych w Polsce

"Kolej i państwo to zapewne frapujący temat historii, szczególnie z perspektywy blisko dwóch stuleci niełatwej koegzystencji. Kolej z jej wszystkimi składnikami wiąże się z wybitnymi jednostkami. Człowiek jako osobowość twórcza nadał drogom żelaznym swój niepowtarzalny i bardzo zróżnicowany wizerunek. Od jednostki do państwa wiodła droga rozwoju komunikacji i techniki kolejowej. Polska pozbawiona podmiotowości państwowej w swym dawnym charakterze, siłą rzeczy uczestniczyła w procesie budowy kolejnictwa w zróżnicowanych rzeczywistościach polityczno prawnych, gospodarczych oraz kulturowych. Niniejsze wydawnictwo to już kolejna publikacja na temat kolei wydana przez rybnickie muzeum. Jednak tym razem spotykamy się z spojrzeniem poprzez pryzmat relacji państwa i jego struktur z koleją, jako niezwykłym wytworem czasów industrializacji. Dwadzieścia trzy teksty badaczy z Polski oraz zagranicy ujmują szeroką paletę tematów i zagadnień, sięgającą pierwocin kolejnictwa, a kończąc na współczesności. Czy państwo było sojusznikiem, „dobrym duchem” kolei, czy też instytucją o wręcz zgubnym wpływie na jej teraźniejsze funkcjonowanie, a przede wszystkim na jej przyszłość? W całokształcie historii ziem polskich XIX i XX/XXI w. jest to bardzo trudne pytanie. Dlatego też niniejsza publikacja próbuje w tej kwestii zmierzyć się z wieloma nurtującymi nas pytaniami" (ze słowa wstępnego).