Elementarz warmiński

Jednym z głównych celów działania Stowarzyszenia „Dom Warmiński” jest popularyzowanie dziedzictwa kulturowego Warmii m.in. poprzez ochronę dóbr kultury, sztuki i tradycji na jej terenie. Nieodłącznym elementem niematerialnej kultury historycznej Warmii jest gwara warmińska, związana z przeszłością, tradycjami i obyczajami na wsi. Gwara warmińska powstała w wyniku wymieszania się różnych gwar polskich i funkcjonowała na wsiach południowej Warmii już w XIV wieku. Na początku XX wieku zaczęła być wypierana przez język niemiecki, ale jej prawdziwy zanik nastąpił wraz z falą wyjazdów Warmiaków do Niemiec (lata 70. i 80. XX wieku). Obecnie gwarą mówi już niewielu, w zasadzie nie można jej usłyszeć w miejscu publicznym. Stała się swoistym zabytkiem językowym. Aby ją ocalić od zapomnienia i ożywić, znawcy i popularyzatorzy tej gwary, historyk regionalista Izabela Lewandowska oraz rodowity Warmiak Edward Cyfus, wystąpili z wnioskiem o wpisanie gwary warmińskiej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2016 r. wydał pozytywną decyzję w tej sprawie.