Pierwszy polski przekład książki Oltre la Bibbia. Storia antica di Israele Mario Liveraniego, wybitnego włoskiego historyka dziejów starożytnego Bliskiego Wschodu, która w oryginale ukazała się w 2003 roku. Pozycja bardzo szybko zdobyła status najciekawszej syntezy dziejów starożytnego Izraela, wydanej w ostatnich dekadach. Autor proponuje fundamentalnie nowe pojmowanie dziejów narodu wybranego, zgodnie z którym rozgranicza dzieje Hebrajczyków (historia "zwyczajna"), dające się rekonstruować na podstawie źródeł biblijnych i pozabiblijnych, oraz dzieje mityczne, które – choć opisane w Biblii – nie stanowią opisu rzeczywistości, lecz są kreacją biblijnych pisarzy (historia "wymyślona"). Wykład Liveraniego, w części dotyczącej dziejów starożytnej Palestyny, opiera się na obfitym materiale archeologicznym oraz bogatym korpusie źródeł pozabiblijnych, które konfrontowane są z narracją biblijną. Mityczne dzieje Izraela, czyli te, które są oświetlone w Biblii, lecz nie odpowiadają rekonstruowanej przez badaczy przeszłości Hebrajczyków, analizowane są przez pryzmat ich roli w formowaniu się wspólnoty religijno-narodowej Żydów w starożytności. ********* Not Only the Bible. The History of Ancient Israel The author presents a new approach to the history of Israel. He distinguishes the history of the Hebrews, which can be reconstructed on the basis of biblical and non-biblical sources, from the mythical history created by the biblical writers, which he analyzes in terms of the role they played in the formation of the religious and national community of Jews in the ancient times. ********* Mario Liverani - emerytowany profesor Uniwersytetu Rzymskiego (La Sapienza, Università di Roma), specjalista w zakresie historii i archeologii starożytnego Bliskiego Wschodu. W swoich pracach koncentruje się na dziejach Mezopotamii oraz Starożytnej Palestyny. Prowadzi też prace wykopaliskowe w Syrii, Iraku i Libii. Wśród jego najważniejszych publikacji można wymienić: "L'origine delle città - Le prime comunità urbane del Vicino Oriente", Roma-Bari 1988; "Guerra e diplomazia nell'antico Oriente (1600-1100 a.C.)", Roma-Bari 1994 (tłum. ang. 2001); "Uruk la prima città", Roma-Bari, 1998 (tłum. ang. 2006).
