Koźmińskie drogi ku niepodległości:

Dziś po 100. latach znaczenie Powstania Wielkopolskiego maluje nader się wyraźnie, świadczy o tym wiele opracowań, jakie ukzały się w związku z tą rocznicą. Mam nadzieję, że Powstanie Wielkopolskie znajdzie należne mu miejsce i znaczenie w dziejach naszego narodu. Było ono przecież wielką manifestacją polskości Wielkopolski, wykazując fiasko długotrwałych wysiłków germanizacyjnych. Pod sztandary powstańcze zgłosiły się dziesiątki tysięcy ochotników, a cała ludność polska okazywała im czynne poparcie. Wielu z nich oddało swe życie, aby Wielkopolska znalazała się w granicach odrodzonego po 123. latach niewoli państwa polskiego. Mogiły ich rozsiane od Kujaw i Pomorza aż po granice Śląska, stały się przekonującym dowodem patriotyzmu społeczeństwa wielkopolskiego [ze wstępu]