Ballada o wzgardliwym wisielcu oraz dwie gawędy styczniowe

W historii literatury istnieje kategoria pisarzy-pechowców, a więc takich, którzy - mimo iż są autorami znakomitych książek - znaleźli się poza szkolnymi podręcznikami i są dziś pamiętani jedynie przez koneserów. Taki los spotkał Henryka Worcella i znakomite "Zaklęte rewiry", w podobny sposób historia obeszła się ze Stanisławem Rembekiem (1901-1985). A przecież "Ballada o wzgardliwym wisielcu oraz dwie gawędy styczniowe" (1956) to może najlepsze opowieści o powstaniu styczniowym, nakreślone z epicką panoramicznością oraz dbałością o detale z epoki. Nie bez znaczenia jest także i to, że tragedia powstania pokazana jest oczami rosyjskiego oficera pacyfikującego polskie oddziały. W "Balladzie o wzgardliwym wisielcu" Rembek podejmuje kluczowy w swojej twórczości temat: kaprysy i okrucieństwa historii wchłaniającej przypadkowe postaci. Problematyka ta była obecna w jego międzywojennych powieściach: "Naganie" (1928) oraz znakomicie przyjętym przez czytelników i krytykę "W polu" (1937), a także w "Wyroku na Franciszka Kłosa" (1947). [Źródło: okładka].