Sprawa Operacyjnego Rozpracowania "Kaskader"

Niniejsza praca powstała z przekonania i świadomości o potrzebie przygotowania opracowania syntetyzującego dolnośląski wątek opozycji demokratycznej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Jej podstawowym celem, poza publikacją interesującego przekazu źródłowego, jest próba konfrontacji pomiędzy relacją działacza opozycji (wspomnienia Krzysztofa Grzelczyka) a treścią dotyczących jego osoby materiałów archiwalnych wytworzonych przez Służbę Bezpieczeństwa (głównie Sprawa Operacyjnego Rozpracowania kryptonim "Kaskader”). Jest to o tyle istotne, iż taka weryfikacja w pełnym zakresie jest możliwa, dopóki żyją świadkowie tych wydarzeń. Całość stanowi swego rodzaju wypadkową tych dwóch źródeł historycznych służących poznaniu epoki – czasu, kiedy rodził się opór społeczny końca lat siedemdziesiątych i nastąpił społeczny przełom lat osiemdziesiątych zakończony dramatem stanu wojennego. Książka została podzielona na cztery rozdziały w ujęciu chronologicznym. Cezury czasowe ograniczające każdy z nich odnoszą się do konkretnych wydarzeń z życia "świadka czasu”, i w konsekwencji działań aparatu bezpieczeństwa, na tle najnowszej historii Polski. Rozdział pierwszy obejmuje okres od 1977 r., czyli od początków zaangażowania "figuranta” w działalność niepodległościową do pierwszych miesięcy 1980 r., kiedy SOR "Kaskader” znalazła swoje miejsce w pracy operacyjnej peerelowskiego aparatu bezpieczeństwa. Rozdział drugi dotyczy czasu bezpośrednio poprzedzającego powstanie NSZZ "Solidarność”, trzeci zamyka się wprowadzeniem stanu wojennego. Ostatni, czwarty rozdział omawia wydarzenia pomiędzy wprowadzeniem stanu wojennego a emigracją Krzysztofa Grzelczyka i zamknięciem sprawy kryptonim "Kaskader”. Poszczególne części nie odzwierciedlają podziału według matematycznej równości czasu na nich przypadającego. Wynikają natomiast z kondensacji działań i zaangażowania Krzysztofa Grzelczyka, jak również aktywności funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa, i co za tym idzie, zapisów sprawozdawczych. - [fragment Wstępu]