Ocena dynamiki struktury drzewostanów sosnowych (Pinus sylvestris L.) objętych różnym postępowaniem hodowlanym

Celem pracy była analiza i ocena dynamiki struktury drzewostanów sosnowych (Pinus sylvestris L.) objętych różnym sposobem postępowania hodowlanego. Badania przeprowadzono w kompleksach leśnych w dwóch lokalizacjach (Nadleśnictwo Gubin, Nadleśnictwo Torzym). W każdej z nich wyróżniono po trzy obiekty badawcze: obiekt kontrolny (K), w którym zaniechano działalności gospodarczej, obiekt doświadczalny (D), w którym zaplanowane działania mają doprowadzić do uzyskania zróżnicowanej struktury drzewostanu, oraz obiekt gospodarczy (G), w którym prowadzono rutynowe zabiegi pielęgnacyjne przewidziane planem urządzenia lasu. W obiektach badawczych założono stałe kołowe powierzchnie pomiarowe (r = 12,62 m) w węzłach siatki 100 m x 50 m, na których pomierzono pierśnice drzew żywych, wysokość całkowitą części drzew oraz określono gatunek drzewa, jego status i współrzędne biegunowe. Pomiary wykonano dwukrotnie w odstępie czasowym 10 lat. W lokalizacji Torzym wykonano pomiary w 1988 i 1998 r., a w lokalizacji Gubin w 1994 i 2004 r. Założono następujące hipotezy badawcze: H1 – zagospodarowane drzewostany sosnowe charakteryzują się mniejszym zróżnicowaniem struktury niż drzewostany, w których zaprzestano prowadzenia działalności gospodarczej oraz H2 – dynamika zmian struktury w okresie 10 lat jest niewielka, niezależnie od postępowania hodowlanego. Strukturę drzewostanu analizowano w trzech podstawowych aspektach: zróżnicowania gatunkowego drzewostanu, zróżnicowania wielkości drzew oraz wzorca przestrzennego występowania drzew w drzewostanie. Testowanie hipotez badawczych oparto na analizie szeregu wskaźników strukturalnych opisujących różne aspekty struktury (ryc. 1). Różnice między obiektami badawczymi określono standardowymi testami statystycznymi, w zależności od charakteru rozkładu wskaźników. Analizowano także korelacje między wskaźnikami strukturalnymi oraz wyróżniono zbiory wskaźników, wykazujących wzajemne podobieństwo pod względem współczynnika korelacji (analiza skupień).