Miłosz i długi cień wojny

Irena Grudzińska-Gross napisała o Czesławie Miłoszu książkę, która ukazuje tę postać z nieco innej perspektywy. W publikacji "Miłosz i długi cień wojny" noblista zdaje się nieco bardziej skomplikowanym człowiekiem niż ten z lekcji języka polskiego w szkole. I dobrze, bo ludzie nigdy nie są prości i jednowymiarowi, a dzięki tej książce będziemy mogli poznać Czesława Miłosza z wielu różnych perspektyw. Wojna to straszna rzecz, nie ma co do tego wątpliwości. Dotyka każdego człowieka w inny sposób, ale zawsze w sposób przerażający i wyniszczający. Z wojny nic pozytywnego się nie rodzi, a czasami wręcz zmusza ludzi do czynów, których nie popełniliby, gdyby nie wojenne okoliczności. Książka Grudzińskiej-Gross każe nam przyglądać się życiu Czesława Miłosza z perspektywy człowieka, który został uwikłany w ogromny konflikt, jakim była druga wojna światowa - konflikt nie tylko militarny, ale w również tożsamościowy. Kim jest Polak lub Polka? Co to znaczy tożsamość narodowa? W jaki sposób powinien zachowywać się człowiek w obliczu wojny? Brać karabin i uciekać do lasu, by jako partyzant walczyć z okupantem? Ratować życie swoje i rodziny? Nigdy nie ma tutaj jednoznacznych odpowiedzi. A przynajmniej nie dla człowieka, który ma skomplikowany umysł i najzwyczajniej w świecie myśli o wielu aspektach danego wydarzenia, nie zamykając się na jedną jedyną "słuszną" odpowiedź.