Zagadnienia poruszane w monografii stanowią próbę wyjaśnienia przyczyn ciągle aktualnego zjawiska, jakim jest długotrwałość sądowych postępowań cywilnych. Problem poddano analizie od strony czynników sprawności postępowania, ponieważ sprawne procedowanie zapewni najkrótszy z możliwych czas trwania procesu, natomiast brak sprawności co do zasady skutkuje długotrwałością czy wręcz przewlekłością postępowania.
W pracy przedstawiono kompleksową systematykę czynników determinujących sprawność, uwzględniając zarówno te, które wynikają wprost z konstrukcji przepisów procesowych, jak i okoliczności sytuujące się niekiedy poza szeroko rozumianym procesem czy nawet na zewnątrz sądownictwa. Wpływ ich opisano nie tylko w warstwie czysto teoretycznej, ale i z odwołaniem do obowiązujących przepisów, niejednokrotnie nawiązując do powstałej na ich gruncie praktyki sądowej. Czyni to pozycję atrakcyjną także dla praktyków.
Rozważania obejmują także analizę zamian ustawodawczych w kontekście zachowania wymogów procesu rzetelnego. Jest to wątek niezwykle istotny wobec dającej się zaobserwować tendencji motywowania różnorakich zmian przepisów procesowych właśnie potrzebą „przyśpieszenia" procesów.
Zakres badania ograniczono do problematyki rozstrzygania spraw spadkowych. Zróżnicowanie tych spraw i ich powszechność pozwalają jednak na formułowanie w oparciu o te analizy wniosków natury ogólnej, odnoszących się do wszelkich spraw cywilnych.
