Prezentowana książka przedstawia szkicowy obraz dziejów państwa i narodu w Europie od czasów średniowiecza, aż po czasy współczesne. Czerpiąc przykłady z różnych europejskich państw lub organizmów państwowych (cesarstwo karolińskie, cesarstwo niemieckie, Hiszpania, Anglia, Francja, Włochy, Niderlandy, Polska, Prusy, Austria, Związek Radziecki), autor stara się odpowiedzieć m.in. na następujące pytania: dlaczego Europejczycy zorganizowani są w państwach? Jak i dlaczego rozwinęło się europejskie pojęcie narodu? Dlaczego jest tak skuteczne? Jak powstaje narodowa świadomość? Jak połączyło się państwo z narodem, by potem w tej kłopotliwej jedności formować kształt Europy, a za jej pośrednictwem całego świata? Czy narody i państwa narodowe są nieuniknionym złem, mającym uczynić przyszłość mroczną i udaremnić nadzieje ujrzenia zjednoczonej Europy pośród porządku wolnego świata?"W książce tej chodzi mi przede wszystkim o zarysowanie szkicowego obrazu dziejów państwa i narodu w Europie od czasów średniowiecza. [...] Książka ta zaoferować ma [...] pierwszy zarys historycznej panoramy, rozjaśnić powiązania i wskazać na europejskie kontynuacje i nieciągłości. A skoro stan badań odsłania często rozległe luki, jest to przedsięwzięcie ryzykowne; ponadto historia europejska nie dysponuje jeszcze nadal aksjomatycznymi danymi, założeniami i pojęciami epok strukturalizującymi zwykle prezentacje dziejów poszczególnych narodów. Dlatego czytelnikowi niektóre rozważania mogą się wydawać mniej istotne niż autorowi, a on z kolei dostrzega brak tematów i tez znanych mu skądinąd. Europa, pojmowana jako całość, a nie suma części, jest nadal nieodkrytym kontynentem".(z Przedmowy)Hagen Schulze jest niemieckim historykiem, profesorem Freie Universität w Berlinie. Zajmuje się dziejami Niemiec w epoce nowożytnej i XIX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem studiów porównawczych nad europejskimi nacjonalizmami.Jest autorem takich książek, jak: Kleine deutsche Geschichte, 1996; States, Nations and Nationalism: From the Middle Ages to the Present (współaut. William E. Yuill, 1998); Germany: A New History (współaut. Deborah Lucas Schneider), 2001; The Course of German Nationalism: From Frederick the Great to Bismarck 1763-1867 (współaut. Sarah Hanbury-Tenison), 2003.
