Decentralizacja fiskalna jako ograniczenie zjawiska Lewiatana

Monografia dotyczy decentralizacji fiskalnej i jej ograniczającej roli w procesach rozrastania się sektora publicznego, które określa się Lewiatanem. Nawiązano w niej do tzw. hipotezy Lewiatana sformułowanej przez J. M. Buchanana w odniesieniu do zdecentralizowanych struktur finansów publicznych. Przedmiotem rozważań są procesy decentralizacji fiskalnej w szerokim ujęciu: ekonomicznym, politycznym, administracyjnym, socjologicznym i przestrzennym. Analizy oparto w dużym stopniu na dorobku federalizmu fiskalnego. Celem publikacji jest pogłębienie dorobku teoretycznego w zakresie wykorzystania procesów decentralizacji jako mechanizmu hamowania niebezpiecznego zjawiska Lewiatana. Dokonano również przeglądu dotychczasowych badań empirycznych oraz zweryfikowano pozytywnie podstawową hipotezę badawczą mówiącą, iż decentralizacja fiskalna oparta na wypracowanych w doktrynie finansów publicznych założeniach jakościowych ma pozytywny wpływ na efektywność sektora publicznego oraz ogranicza państwo Lewiatana. W opracowaniu uwzględniono współczesne wyzwania procesów decentralizacji fiskalnej, takie jak koncepcja ESG (Environmental – Social – Governance) oraz długookresowe konsekwencje pandemii. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny i kończą się propozycją włączenia procesów decentralizacji fiskalnej do nowego paradygmatu finansów zrównoważonych.