Trzy opowieści

„Ciemności kryją ziemię” – powieść rozrachunkowa wobec stalinizmu. Andrzejewski wydał ją po dłuższym okresie niemocy twórczej. Dla oszukania cezury akcja toczy się w XV-wiecznej Hiszpanii (Święta Inkwizycja), stylizowana jest na kronikę historyczną z tego okresu. „Bramy raju” – powieść o krucjacie dziecięcej z 1212 roku. Temat ten posłużył autorowi do podjęcia problemu wyłaniania się idei i sposobu, w jaki oddziałuje ona na zbiorowość. „Idzie skacząc po górach” – powieść koncentruje się na postaci wybitnego malarza i jego powrocie do twórczości artystycznej. Tytuł nawiązuje do Pieśni nad pieśniami, a pierwowzorem postaci Ortiza jest Pablo Picasso.