Często pytamy: Czy życiodajny tlen może być także szkodliwy? Czy wiąże się to z powstawaniem wolnych rodników? Czy długość naszego życia zależy od tego, ile wolnych rodników powstaje w komórkach naszego organizmu? Czy nadmiar wolnych rodników prowadzi do powstawania nowotworów? Ile wolnych rodników wdychamy w jednym hauście dymu z papierosa? Jak możemy zapobiegać efektom starzenia się? Dlaczego warto pić czerwone wino i zieloną herbatę? Czy czekolada zawiera przeciwutleniacze? Czy wolne rodniki bywają pożyteczne? Czy gotowość mężczyzny do aktu miłosnego zależy od wolnorodnikowego pośrednika? Czy organizm kobiety lepiej broni się przed wolnymi rodnikami? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziemy w tej książce. Podręcznik stanowi syntezę najnowszej wiedzy o roli tlenu w organizmach żywych. Nie bez racji tlen nazywamy życiodajnym pierwiastkiem, w istotny, bowiem sposób uczestniczy on w powstaniu, ewolucji i trwaniu życia na Ziemi. Stosunkowo niedawno odkryto, że pierwiastek ten ma także swoją drugą twarz – w procesach przemiany materii, w każdej komórce oraz w jej otoczeniu powstają reaktywne formy tlenu (RFT), które mogą uszkadzać DNA i inne składniki komórek. Skutki tych zjawisk przedstawiono w niniejszej pracy. Pierwsza część książki przedstawia powstawanie i właściwości reaktywnych form tlenu oraz przebieg i skutki ich reakcji ze składnikami komórek. Druga część zapoznaje z komórkowymi mechanizmami obrony – enzymami, innymi białkami obronnymi i niskocząsteczkowymi antyoksydantami. Część trzecia zajmuje się skutkami reakcji reaktywnych form tlenu na poziomie komórki i organizmu, przedstawiając różne procesy, o których przebiegu decydują metabolity tlenu. Część czwarta adresowana jest do osób, które zaczynają czy chcą rozpocząć badania związane z zagadnieniami reaktywnych form tlenu, i jest zbiorem metod najczęściej stosowanych w tym zakresie w typowych pracowniach biochemicznych bez specjalnego wyposażenia aparaturowego. Podręcznik napisany lekko, przystępnie, często żartobliwie, ale z zachowaniem rygorów ścisłości naukowej, zawiera odnośniki do najnowszych prac oryginalnych i przeglądowych, a także "książkę kucharską" dla początkujących badaczy. Ze względu na mnogość ukazujących się, co roku publikacji naukowych dotyczących reaktywnych form tlenu, nie może sobie rościć prawa do kompletności przedstawienia problemu, niemniej jednak może być wprowadzeniem ułatwiającym lekturę prac bardziej specjalistycznych. Pozycja przeznaczona jest dla studentów, naukowców i praktyków w dziedzinach: chemii, biochemii, biologii, medycyny, farmacji, toksykologii, parazytologii oraz ekologii, a także dla każdego, kto w pracy zawodowej styka się z wolnymi rodnikami.