Barykady Powstania Warszawskiego 1944

W Warszawie lat II wojny światowej barykady pojawiły się dwukrotnie. Po raz pierwszy we wrześniu 1939 r. na przedmieściach oraz na głównych ulicach i arteriach wiodących do centrum miasta (miały one wtedy charakter taktyczny, wyłącznie obronny), po raz drugi w czasie Powstania, spełniały podwójną rolę. Pierwsza, podstawowa - taktyczna - to element obrony dzielnic zajętych przez oddziały powstańcze. Druga, wtórna i wynikła jakby przy okazji - strategiczna - to skuteczne zablokowanie śródmieścia Warszawy, a tym samym przecięcia bezpośrednich i najkrótszych dróg dofrontowych, niezmiernie żywotnych dla wroga, którymi odbywało się zaopatrywanie wojsk niemieckich 9 Armii [...] W Powstaniu Warszawskim barykady stanowiły dla strony polskiej czynnik równie ważny jak broń (nieliczna zresztą) i musiały zastępować ją w wielu przypadkach. Zamiast dział i rusznic przeciwpancernych były rowy i zapory przeciwczołgowe, a zamiast moździerzy i granatów obronnych - butelki z benzyną ciskane z barykad i okien wypalonych domów.