Tadeusz Mazowiecki

Tadeusz Mazowiecki (1927-2013), pierwszy niekomunistyczny premier Polski po II wojnie światowej, był niewątpliwie ważną postacią polskiego życia publicznego drugiej połowy XX wieku. Powstała zatem inicjatywa przygotowania kilkutomowej edycji rozproszonych pism Mazowieckiego oraz dokumentów z nim związanych, która obejmowałaby czasy jego działalności społecznej i politycznej. Prezentowany tom, dotyczący okresu, kiedy Tadeusz Mazowiecki pełnił funkcję premiera, składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera teksty i dokumenty powstałe w latach 1989-1990, czyli w okresie działalności rządu Mazowieckiego lub bezpośrednio wcześniej. Druga to wybór późniejszych wywiadów i artykułów rozliczeniowych. Tadeusz Mazowiecki do końca życia bowiem rozliczał się z decyzji, które podjął jako premier, bronił ich, nierzadko po raz pierwszy ujawniał okoliczności im towarzyszące. Rząd Mazowieckiego kładł podwaliny nowej państwowości polskiej - w kraju zdewastowanym gospodarczo i ustrojowo przez niemal pół wieku komunizmu. Przeprowadził Polskę od autorytaryzmu do demokracji, a jej gospodarkę od niewydolnej systemowej biedy do wolnego rynku. Nie były to reformy doskonałe, ale były rewolucyjne, choć wprowadzane drogą ewolucyjną. Piętnaście miesięcy rządu Mazowieckiego wystarczyło, by Polska zaczęła strategiczne zmiany w każdej dziedzinie, później kontynuowane. Nie wystarczyło jednak, by wszystko zrobił rząd Mazowieckiego - choć to jemu potem najłatwiej zarzucano błędy transformacji, a nie jego krytykom i następcom. Tadeusz Mazowiecki był człowiekiem przywiązującym duże znaczenie do świata wartości. Politykę postrzegał jako działanie dla dobra wspólnego. Dziś już nie jest to cecha, która kojarzy się z politykami. Dlatego warto przypomnieć, że politykę można uprawiać inaczej i że można było ją tak uprawiać jeszcze niedawno.