Przysłowia

Zbiór 12963 polskich przysłów i wyrażeń przysłowiowych, zgromadzonych w latach 1852-1890 przez Kolberga i kilkunastu innych zbieraczy. Większość materiału (8287 przysłów) została zebrana w porozumieniu z Kolbergiem przez J. Konopkę, wydawcęPieśni ludu krakowskiego, który był przyjacielem Kolberga i gościł go w swoim majątku przez kilkanaście lat. Konopka nie zdążył sam wydać swego zbioru, który z czasem znalazł się w materiałach Kolbergowskich. Autor Ludu zapisał 2600 przysłów, reszta pochodzi od innych zbieraczy: W. Leśniewskiego, W. Siarkowskiego, A. Jakubowskiego, L. Siemieńskiego, I. Kopernickiego, M. Prawdzica, W. Ciesielskiego i in. Materiał ten został częściowo pozyskany w trakcie badań terenowych, częściowo stanowi wypisy z różnych polskich dzieł i utworów beletrystycznych, z literatury staropolskiej i periodycznej. Wszystkie przysłowia ułożone zostały według nowoczesnego systemu słownikowo-hasłowego (według wyrazów głównych), dostosowanego jednak do charakteru źródeł. Opatrzono je także odsyłaczami do Księgi przysłów S. Adalberga wydanej w latach 1889-1894 i do poszczególnych tomów Kolberga.