Demokracja bezpośrednia:

W części I prof. Mirosław Matyja prezentuje kompleksową wizję wprowadzenia w Polsce mechanizmów demokracji bezpośredniej na wzór szwajcarski. To propozycja całościowa i konsekwentna, obejmująca fundamentalną korektę polskiego ustroju konstytucyjnego. Jednocześnie w sposób przekonujący wyjaśniająca, jak te zmiany odpowiedzą na deficyty dzisiejszego życia politycznego diagnozowane i sygnalizowane nie tylko w dyskursie eksperckim, ale również na problemy znane doskonale z „rozmów przy polskim stole”. W części II Piotr Trudnowski proponuje szereg konkretnych postulatów zmian prawa, które mogłyby uczynić istniejące w Polsce narzędzia demokracji bezpośredniej bardziej użytecznymi, a sam proces decydowania znacznie bardziej drożnym. Specyfiką tego rozdziału, w przeciwieństwie do kompleksowej wizji i propozycji prof. Matyi, jest jego charakter pozwalający zrealizować każdy z 14 postulatów osobno, bez konieczności kompleksowej zmiany ustrojowej i każdorazowego budowania mało realnej z dzisiejszej perspektywy politycznej większości konstytucyjnej w polskim parlamencie. Istotnym punktem odniesienia do formułowanych w nim postulatów są także doświadczenia referendum z 15 października 2023 r. W części III Tomasz Synowiec ukazuje szeroką panoramę doświadczeń z referendami na całym świecie. Rozdział ten zadaje kłam popularnej opinii, że „demokracja bezpośrednia jest stosowana tylko w Szwajcarii”. Autor przedstawia informacje o setkach referendów zrealizowanych w najrozmaitszych prężnych i demokratycznych państwach. Część ta może być inspiracją dla tych, którzy szukają argumentów na rzecz rozstrzygania palących sporów właśnie drogą demokracji bezpośredniej. W części IV Roch Zygmunt omawia wyniki badań opinii publicznej zrealizowanych przez Instytut Demokracji Bezpośredniej. Można dowiedzieć się z nich, na podstawie reprezentatywnych i profesjonalnych sondaży, co Polacy sądzą na temat referendów lokalnych, cyfryzacji procesów demokratycznych czy rozstrzygania palących kwestii polskiej debaty publicznej drogą ogólnopolskich głosowań.