Ksawery Pruszyński

Ksawery Pruszyński (1907–1950) to klasyk polskiego reportażu, frapujący prozaik i aktywny publicysta, który energicznie reagował na gęstniejącą codzienność lat 30., relacjonował wydarzenia wojenne, a później uczestniczył w mozolnej odbudowie świata. Narrator rzeczywistości. Autoportret odczytany to świeże całościowe spojrzenie na jego zróżnicowany dorobek. Fragmenty reportaży, wspomnień, artykułów czy listów ułożone zostały w opowieść pisarza o sobie samym, ale też o całej pierwszej połowie XX wieku i skomplikowanych dziejach Polski i Europy. Naziści przejmujący władzę w Niemczech, wojna domowa w Hiszpanii, wybuchy antysemickiej przemocy w Polsce, walki aliantów z siłami Hitlera na frontach II wojny światowej, próby utworzenia nowej rzeczywistości po Zagładzie – Pruszyński wszędzie był, wszystkiego doświadczył, o wszystkim napisał. Dzieła będące kanonem literatury faktu współistnieją tu z tekstami mniej znanymi czy zupełnie zapomnianymi, tworząc fascynującą kompozycję – mozaikowe świadectwo czasów dawno minionych, ale których echo słyszymy do dziś.