Wojna gallicka

W roku 58 p.n.e. legiony rzymskie pod wodzą Gajusza Juliusza Cezara rozpoczęły podbój terytorium rozciągającego się od Oceanu Atlantyckiego i Pirenejów po Ren i Morze Północne, a zamieszkanego głównie przez celtyckie plemiona Gallów. Walki trwały do roku 51 p.n.e. Opisał je – w formie corocznych relacji – sam Cezar. Nie jest to więc przekaz w pełni obiektywny: ukazuje przebieg wydarzeń z punktu widzenia wodza jednej ze stron – strony zwycięskiej. Cezar przedstawia działania swoje i podległych mu dowódców w korzystnym świetle, jednakże relacjonuje je dokładnie i szczegółowo, dzięki czemu jego tekst stał się dla historyków najważniejszym źródłem dla poznania dziejów podboju Galii przez coraz potężniejsze państwo rzymskie. A ponieważ Cezar był też bacznym obserwatorem o szerokich zainteresowaniach, toteż zawarł w swym dziele również cenne informacje o plemionach zamieszkujących Galię, ich przywódcach, strukturze społecznej, zwyczajach, wierzeniach. Co więcej, ten wybitny polityk i bezwzględny wódz okazał się być również dobrym autorem: pisał komunikatywnie, a jego jasny, precyzyjny i pozbawiony krasomówczej przesady styl chwalił już Cyceron. Obecna publikacja stanowi pierwszą część Corpus Caesarianum – kompletu relacji o wojnach toczonych przez Cezara – w przekładzie i niezwykle drobiazgowym opracowaniu profesora Eugeniusza Konika i Wandy Nowosielskiej. Zawiera m.in. obszerny wstęp z życiorysem Cezara i charakterystyką jego spuścizny literackiej oraz opisem struktury armii rzymskiej. Tom uzupełniają: mapa teatru działań wojennych w Galii, ilustracje oraz indeks. Gajusz Juliusz Cezar (100–44 r. p.n.e.), rzymski wódz i polityk, także mówca i pisarz. Od lat siedemdziesiątych I wieku p.n.e., dzięki zdecydowaniu, szybkości działania i talentom wojskowym, zdobywał coraz większe znaczenie w republikańskim Rzymie. W 60 r. zawarł układ z Pompejuszem i Krassusem o współdecydowaniu w sprawach państwa (tzw. I triumwirat). W latach 58–51 podbił Galię, a w 49 r. wkroczył na czele legionów do Italii, rozpoczynając wojnę domową. Pokonał w niej Pompejusza i objął w Rzymie władzę dyktatorską. Wprowadził w państwie kalendarz wzorowany na egipskim (w XVI w. skorygowany, obowiązuje dziś powszechnie w świecie). Był też autorem relacji ze swych kampanii wojennych: Bellum Gallicum i Bellum civile. W idy marcowe 44 r. p.n.e. został zamordowany w sali posiedzeń senatu. Jako jedynowładca Rzymu położył fundament pod nowy ustrój tego państwa – cesarstwo, a jego przydomek (Cezar) stał się tytułem władcy.