Odprawa posłów greckich

Odprawa posłów greckich to lektura szkolna.Ebook Odprawa posłów greckich zawiera przypisy opracowane specjalnie dla uczennic i uczniów liceum i technikum.

Straszliwa katastrofa wisi nad wszystkimi niemal, którzy mówią tu o swoich nadziejach, pragnieniach i opiniach, próbują do czegoś przekonać, coś uzyskać. Troja, oblężona przez Greków, przez dziesięć lat będzie toczyć wojnę, zginie król Priam, zginą lub trafią do niewoli wszystkie jego dzieci i poddani, a miasto zostanie zrównane z ziemią. To wiemy. Odprawa greckich posłów, a więc rozstrzygnięcie sprawy, z którą posłowie przychodzą — zakończy się odmową wydania Heleny prawowitemu mężowi. O czym więc tu pisać?

Otóż autorowi Odprawy posłów greckich wydawało się ważne, aby wniknąć w powody uwikłania się państwa w morderczy konflikt. Nie, powodem nie była „kobieta”, ale męska ambicja i upór, chęć, by postawić na swoim, by sprawdzić się w fizycznej walce raczej niż w dyskusji kształtującej wyważone sądy. Wymowa utworu ma stanowić moralne pouczenie o tym, jak istotne jest, by w obliczu spraw mogących wpływać na losy państwa — zachować etyczną postawę.

Dramat Jana Kochanowskiego Odprawa posłów greckich ukształtowany jest na wzór starogrecki. Utwór dość szczupłych rozmiarów stosuje się mimo to do zasady trzech jedności, czasu, miejsca i akcji, oraz posiada budowę charakterystyczną dla tragedii antycznych, obejmując: prologos, parodos, pięć epejsodionów i trzy pieśni chóru (części te w opracowaniu redakcyjnym zaznaczono w tekście w nawiasach kwadratowych). Zachowany został właściwy dla tragedii antycznej sposób prezentowania treści: w epejsodionach, a więc częściach dialogowych, występują nie więcej niż dwie osoby, zaś sceny zbiorowe i wydarzenia gwałtowne są relacjonowane. Części wygłaszane przez chór, czyli stasimony, stanowią moment refleksji, podsumowanie spraw, których dotyczył dialog. Ciekawą cechą stylu pisarskiego mistrza z Czarnolasu jest zindywidualizowanie języka poszczególnych postaci: inaczej mówi poważny, zrównoważony Antenor, inaczej porywczy Iketaon, inaczej sprytny, egotyczny i manipulatorski Aleksander.

Pomysł dla fabuły opiera się na Iliadzie, której księgę III Kochanowski sam zresztą tłumaczył, a której anonimowy przekład polski ukazał się w tym czasie (znany jako Historia trojańska, a w roku 1563 opublikowany pod długim, opisowym tytułem Historyja barzo piękna, ucieszna i każdemu stanu tak rycerskiemu jako i inszemu pospolitemu iście pożyteczna, gdyż w sobie osobliwych przykładów ma barzo wiele o zburzeniu a zniszczeniu onego sławnego a znamienitego miasta i państwa trojańskiego… itd.). W III oraz VI księdze eposu Homera znajduje się wzmianka o tym, że Menelaosa i Ulisses udali się najpierw jako posłowie do Troi, starając się drogą pokojową odzyskać Helenę i zażegnać konflikt. Wychodząc od tego epizodu, Kochanowski z kunsztem godnym starożytnych dramatopisarzy, prowadzi utwór tak, aby ukazać ważne wątki mitu o wojnie trojańskiej, a jednocześnie przedstawić poruszane problemy w nowym, interesującym świetle.

Jako jeden z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie, który wydatnie i trwale przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego — mistrz z Czarnolasu nie tylko oryginalnie skonstruował swój dramat, ale też kunsztownie sformułował pojawiające się w nim wypowiedzi, wyznaczając drogi liryki polskiej. Rytm, nie rym prowadzi wiersz w tym utworze Kochanowskiego. Nie jest on przy tym monotonny. Początkowe słowa roztropnego starca — Antenora zapisane są jedenastozgłoskowcem ze średniówką po piątej sylabie:

Sławne napomnienie chóru (a jest to chór panien trojańskich) dla rządzących państwem ze stasimonu II to dwunastozgłoskowiec ze średniówką po siódmej sylabie:

Jest kilka znanych przykładów trzynast