Panzer III

Panzerkampfwagen III był podstawowym sprzętem niemieckich sił pancernych w pierwszych latach II wojny światowej i odegrał wiodącą rolę w ich zwycięstwach w Polsce, w zachodniej Europie i na Bałkanach. Czołg ten został opracowany dla niemieckich wojsk pancernych w połowie lat trzydziestych i miał być podstawowym wozem bojowym kompanii czołgów średnich w składzie dywizji pancernych Wehrmachtu. Uzbrojenie w postaci armaty kal. 37 mm i opancerzenie grubości 30 mm uczyniło z niego wystarczająco udany model, by górował nad czołgami alianckimi w kampaniach błyskawicznych w latach 1939–1940. Po tych wczesnych triumfach przechodził liczne modernizacje, uzbrojono go w działo 5 cm KwK L/42 (kal. 50 mm), a jego pancerz czołowy został pogrubiony do 60 mm. Te nowsze wersje PzKpfw III znakomicie radziły sobie w walkach z czołgami brytyjskimi, zwłaszcza podczas kampanii na pustyniach Afryki Północnej. Jednak w pierwszych miesiącach po rozpoczęciu operacji „Barbarossa” – niemieckiej inwazji na Związek Sowiecki – dla dowódców frontowych Wehrmachtu stało się oczywiste, że PzKpfw III był już przestarzały. Rolę czołgu podstawowego w niemieckich wojskach pancernych stopniowo przejmował nieco większy PzKpfw IV. Panzer III przypadały odtąd pomocnicze zadania, ale jego wypróbowana konstrukcja sprawiła, że jego podwozie posłużyło do opracowania wielu innych wozów bojowych, w tym samobieżnych miotaczy ognia i opancerzonych pojazdów ewakuacyjnych, a przede wszystkim sławnego działa szturmowego StuG III, używanych do samego końca wojny. W niniejszym bogato ilustrowanym opracowaniu ekspert w dziedzinie niemieckiej broni pancernej Thomas Anderson przedstawia pełną historię czołgu Panzer III od chwili jego zaprojektowania, poprzez późniejsze prace rozwojowe, po opis licznych kolejnych ulepszonych wersji i wariantów. Autor wykorzystał autentyczne niemieckie dokumenty archiwalne, raporty z pól bitewnych oraz niepublikowane wcześniej zdjęcia. Thomas Anderson – znawca niemieckiej broni pancernej z czasów II wojny światowej i autor poczytnych książek na jej temat. Nakładem Wydawnictwa RM ukazały się m.in. jego trzytomowa Niemiecka broń pancerna (2022), monografie poświęcone legendarnym czołgom: Tygrys (2024), Panzer IV (2024), Pantera (2025), a także kompendium Czołgi II wojny światowej (2024).