Doktor Twardowski

Kim jest doktor Twardowski? Jest współczesnym, młodym historykiem, starszym asystentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, któremu nie poskąpiła natura ani talentu, ani ambicji, ani zapału i pracowitości, ani urody i ujmującego wdzięku, ani odwagi i szlachetnych odruchów. Twardowski nie osiągnął bynajmniej w życiu wszystkiego, jak Faust, nie jest - jak Faust - stary i nie marzy o chwili niezmąconego szczęścia. Życie i sława są dopiero przed nim. Jednakże na wszystko, co w dobrej wierze i wykorzystując dane mu przez los talenty czyni, pada złowrogi cień: dobro obraca się w zło, sukces w cudzą krzywdę, nadmierna radość życia w swe żałosne przeciwieństwo, w obezwładniające taedium vitae. Dlaczego tak się dzieje? Próba odpowiedzi na to pytanie wydaje się być ideą przewodnią książki.