Historia choroby, historia żałoby

W tomie znajdują się dwie niewielkie powieści - "Czarna iluminacja" i "Madam Frankensztajn" (wyd. poza cenzurą w l. 80-tych) oraz opowiadanie tytułowe. Całość układa się w obrachunek z PRL. Liczna jest galeria postaci wpisanych w realia tamtego czasu - siermiężnego, naznaczonego ideologią zatruwającą serca i umysły (obrazują to losy bohaterki "Czarnej iluminacji", której lata szkolne minęły w dobie stalinizmu). Konformizm, karierowiczostwo, tragiczne powojenne dzieje "dobrze urodzonych", duszna atmosfera miasteczek, trudy i absurdy PRL-owskiej codzienności ukazane są w wymiarze groteskowym.