Pieniądz i przewrót cen w XVI i XVII wieku w Polsce

„W pracy niniejszej autor postawił sobie za cel wyświetlenie kwestii pieniądza jako czynnika ekonomicznego w XVI i XVII w. u nas. Kwestia waluty ma w wiekach średnich, a i później prawie do końca XVII w. to samo znaczenie, co dzisiaj kwestia pieniądza w najobszerniejszym znaczeniu tego wyrazu, włączając weń nie tylko zapasy kruszcowe, lecz także wszelkie inne surogaty pieniądza, jak papiery wartościowe, długi państwowe itp. Ma przeto doniosłość zarówno ze stanowiska rozwoju finansowego, jak i handlowego. Prócz tego wiąże się z kwestią pieniądza rozwój literatury ekonomicznej nowszych czasów, która w początkach cała jest poświęcona zagadnieniom na pół praktycznym: ceny, wartości, odsetek, określeniu natury bogactw itp. Zarazem zmiana cen, będąca w znacznej części - choć nie wyłącznie - skutkiem zmian waluty, sprowadza kwestię drożyzny, jedną z tych, które stanowią najdonioślejsze zagadnienie natury socjalnej w XVI i XVII w. To właśnie wraz z innymi względami zmusza prawodawstwo do wkraczania w sprawy pieniężne i inauguruje nowy okres polityki ekonomicznej - m e r k a n t y l i z m". [Przedmowa, fragm.]