Na zachodzie bez zmian

Nowy przekład Ryszarda Wojnakowskiego Powieść Na Zachodzie bez zmian należy do najgłośniejszych dzieł literatury XX wieku. Jej bohaterowie, podobnie jak sam autor, należą do ästraconego pokoleniaö: pokolenia, którego młodość przepadła w okopach pierwszej wojny światowej. Osiemnasto-, dziewiętnastolatkowie trafiają na front niemal prosto ze szkolnej ławy, namawiani przez nauczycieli do spełnienia obowiązku wobec ojczyzny. Czymże jednak jest ten obowiązek? É pytają siebie, świadomi, że strzelają do takich jak oni młodych, tęskniących za domem i pokojem i pytających o sens wojny wrogów. Okrucieństwo machiny wojennej, w której są zaledwie trybikami, odbiera im najpierw poczucie człowieczeństwa, a w końcu i życie É i w tym sensie są oni dosłownie ästraconym pokoleniemö. Mistrzowskie wniknięcie w emocje bohatera, gwałtowność opisu ataków z lądu i powietrza, atmosfera nieuchronności śmierci É wszystko to sprawia, że Na Zachodzie bez zmian do dziś przejmuje grozą. Erich Maria Remarque (1898-1970), nim zyskał sławę dzięki pacyfistycznej powieści Na Zachodzie bez zmian, parał się dziennikarstwem, był też księgowym i organistą. Po dojściu do władzy Hitlera książki Remarqueła trafiły na stos, a ich autor został pozbawiony obywatelstwa niemieckiego. Lata II wojny światowej spędził w USA, gdzie powstała jedna z jego najlepszych powieści É Czas życia i czas śmierci. Autor Łuku triumfalnego nie był eksperymentatorem. Uznanie czytelników i krytyki zdobył za jędrny styl, äpublicystycznąö aktualność tematyki, mistrzowskie budowanie scenerii i sylwetek bohaterów.