Skontrum, a co to takiego…

Naszą bibliotekę, a właściwie Wypożyczalnię dla Dorosłych, Dział Informacyjno-Bibliograficzny, Oddział Zbiorów Specjalnych, w najbliższych czasie czeka SKONTRUM, w związku z tym od dnia 16 maja do dnia 14 czerwca 2024 r. nie będzie można wypożyczać książek i ich zwracać.

Drodzy czytelnicy, zapewne zastanawiacie się co to takiego SKONTRUM.

Skontrum zostało zapożyczone z języka włoskiego (scontro), a jego definicja w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN brzmi: „sprawdzenie stanu zasobów materiałowych lub pieniężnych sklepu, magazynu, biblioteki”.

Czyli skontrum to kontrola wszystkich zare­jest­rowa­nych­ w bibliotece zbiorów.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 października 2008 r. w sprawie sposobu ewidencji materiałów bibliotecznych (Dz.U. z 20 listopada 2008 r., Nr 205, poz. 1283 skontrum w wypożyczalni głównej musi być przeprowadzane raz na 5 lat.

Ile zbiorów mamy do sprawdzenia?

W Budynku Głównym przy ulicy Długiej 13: w Wypożyczalni, Dziale informacyjno-Bibl­iogr­afic­znym­, Oddziale Zbiorów Specjalnych – 69 555.

Trochę ciekawostek

Dawniej, w czasach przed wdrożeniem systemu komputerowego, skontrum było procesem bardzo żmudnym, czasochłonnym i pracochłonnym.
Obecnie jest łatwiej, wszystkie zbiory zostały oznaczone kodami kreskowymi, mamy odpowiednie czytniki co przyspiesza i ułatwia pracę.

Jak wygląda sam proces kontroli zbiorów?

• porządkujemy wszystkie zbiory, tak aby wszystkie znalazły się na swoim miejscu.
  
• generujemy wydruk informujący o stanie zbiorów. Ustalamy stan księgozbioru (ile zbiorów jest na półkach, ile u czytelników, oraz ile zostało ubytkowanych).
  
• uruchamiamy program skontrum (bazę komputerową), w którym jest wykaz numerów i tytułów, które musimy sprawdzić.
  
• wyjmujemy każdą książkę z półki i sczytujemy kod kreskowy, sprawdzamy czy kod kreskowy jest prawidłowo przypisany do danego egzemplarza,
  
• i tak książka, po książce, półka za półką… aż do ostatniego regału.
  Dlaczego zamykamy bibliotekę ???
  

Od momentu rozpoczęcia procesu kontroli żadna książka nie może zmienić swojego miejsca czyli nie może być wypożyczona, ani zwrócona przez czytelnika. Następuje czasowy stan „zamrożenia” zbiorów bibliotecznych.

Pozwoli to na sprawdzenie:

• czy wszystkie zbiory są na swoim miejscu
  
• odnaleźć przestawione pomiędzy półkami zbiory
  
• wyjaśnić wszelkie nieścisłości
  Tak wygląda w skrócie cały proces kontroli zbiorów, który musimy przeprowadzać co 5 lata. Określone jest to przez przepisy biblioteczne i księgowe..
  

Opisywana wyżej procedura, to czasy współczesne. Trwa też zdecydowanie krócej niż kiedyś… kiedy nie było komputerów i wszystko należało wykonywać… no właśnie jak?

Jak to wyglądało gdy nie było systemu komputerowego?

Dawno, dawno temu… przed erą komputerów bibliotekarze:

korzystali z katalogu topograficznego
- wyjmowali poszczególne karty z katalogu topograficznego, gdzie jedna karta odpowiadała jednemu egzemplarzowi książki
- następnie układali te karty według numerów
- potem odpowiednim kolorem nanosili numerki z kart na arkusze kontroli skontrum
- w końcu następowało podliczanie Arkuszy oraz szukanie braków, wyjaśnianie nieścisłości.
- po wyjaśnieniu, odnalezieniu… ponownie podliczane były arkusze
- i finalnie sporządzali protokoły
Pozostałe nasze placówki czyli filie i Oddział dla Dzieci działają bez zmian.