Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa • Autor: Kamil Janicki • Moja ocena: 7/10 • Książka Kamila Janickiego to interesująca i momentami wstrząsająca opowieść o jednym z najm­rocz­niej­szyc­h aspektów polskiej historii – o systemie pańszczyźnianym, który przez stulecia kształtował relacje społeczne, ekonomiczne i kulturowe w dawnej Rzec­zypo­spol­itej­. Autor konsekwentnie trzyma się tematu zapowiedzianego w tytule, przedstawiając pańszczyznę jako formę zniewolenia, której skutki w pewien sposób odczuwamy do dziś. • Publikacja została bardzo ładnie wydana – liczne ryciny i ilustracje dodają jej klimatu i pomagają lepiej wyobrazić sobie realia epoki. Język książki jest klarowny, miejscami publicystyczny, co sprawia, że mimo poważnej tematyki czyta się ją z zain­tere­sowa­niem­. Char­akte­ryst­yczn­e dla autora są liczne dane liczbowe i ciekawe przeliczenia wartości pieniężnych z XVI–XVIII wieku na współczesne realia – ten zabieg pomaga zrozumieć skalę zjawisk i przybliża ekonomiczny wymiar dawnego systemu. • Trzeba jednak zaznaczyć, że książka została wyraźnie napisana pod tezę z tytułu – momentami brakuje w niej szerszego kontekstu i różnych punktów widzenia. Autor koncentruje się głównie na wątkach potw­ierd­zają­cych­ jego narrację, co czyni książkę bardziej publicystyczną niż naukową. Z drugiej strony – to pozycja popu­larn­onau­kowa­, więc pewne uproszczenia i wyostrzenia są zrozumiałe i mogą działać na korzyść przystępności. • Podsumowując – „Pańszczyzna” to ważna, dobrze napisana książka, która w prosty sposób przybliża temat, o którym często w polskiej historii się milczy. Choć nie jest pozbawiona wad, warto po nią sięgnąć – pobudza do refleksji i pozwala spojrzeć na naszą przeszłość z nieco innej perspektywy. • ** 18:14 * 05.10.2025 * 89/2025 *

Warto przeczytać. mroczna strona Polskiej historii.