Historia Brazylii • Autor: Marcin Kula • Moja ocena: ★★★★★★☆☆☆☆ (6/10) • „Historia Brazylii” Marcina Kuli to interesująca, choć miejscami nierówna publikacja, która w przystępny sposób przybliża dzieje jednego z najbardziej złożonych i wiel­okul­turo­wych­ państw obu Ameryk. Jest to temat w polskich realiach rzadko omawiany, więc już sam fakt pojawienia się takiej pozycji zasługuje na uwagę. • Kula prowadzi narrację rzeczowo i klarownie, kreśląc szeroki obraz brazylijskiej historii — od kolonialnych początków, przez okres cesarstwa, liczne przewroty i rządy autorytarne, aż po czasy współczesne. Książkę czyta się lekko, a autor wyraźnie stara się, by historia kraju odległego geograficznie i kulturowo stała się dla polskiego czytelnika bardziej zrozumiała. • Jednocześnie trudno nie zauważyć, że w niektórych fragmentach pojawia się wyraźna sympatia autora wobec brazylijskich ruchów lewicowych i komunistycznych. Nie stanowi to przeszkody w odbiorze całości, ale wpływa na równowagę narracyjną i może budzić pewien niedosyt u czytelników oczekujących szerszej perspektywy. • Mimo tych zastrzeżeń książka jest wartościowym wprowadzeniem do historii Brazylii i dobrą bazą do dalszych, bardziej pogłębionych lektur. Warto po nią sięgnąć choćby po to, by poszerzyć horyzonty o region, który rzadko gości w polskim dyskursie historycznym. • 📖 12:26 · 06.12.2025 · 108/2025

Dzienniki kołymskie • Autor: Jacek Hugo-Bader • Moja ocena: ★★★★★★★★☆☆ (8/10) • „Dzienniki kołymskie” Surowy, chłodny i bezlitośnie prawdziwy zbiór reportaży z jednego z najbardziej tajemniczych, mroźnych i brutalnych regionów świata. Jacek Hugo-Bader, znany z zamiłowania do ekstremalnych wypraw i wnikliwej obserwacji ludzkich losów, ponownie udowadnia, że potrafi zbliżyć się do bohaterów na sposób rzadko spotykany we współczesnym reportażu. • Autor przemierza Kołymę — krainę, która w zbiorowej pamięci jest symbolem cierpienia, łagrów i nieludzkiej historii ZSRR. Zderza tę przerażającą przeszłość z codziennością współczesnych mieszkańców, ukazując nie tylko ich zmagania, lecz także niezwykłą odporność, humor i umiejętność życia w miejscu, gdzie światło i nadzieja często przychodzą z opóźnieniem. • Hugo-Bader pisze językiem prostym, klarownym, a jednocześnie niezwykle sugestywnym. Potrafi stworzyć obrazy, które na długo zostają w wyobraźni — zarówno wtedy, gdy przedstawia skuty lodem krajobraz, jak i wtedy, gdy oddaje głos ludziom pamiętającym najciemniejsze karty historii. Książka trzyma w napięciu, mimo że jej konstrukcja jest oparta na reportażowych migawkach, a nie linearnym opowiadaniu. • To mocna, poruszająca lektura, która zmusza do refleksji nad granicami ludzkiej wytrzymałości i nad tym, jak miejsce ukształtowane przez ból może nadal być domem. Dobra książka — i zdecydowanie warta poznania. • 📖 09:18 · 29.11.2025 · 107/2025

Niedźwiedź w objęciach smoka. Jak Rosja została młodszym bratem Chin • Autor: Michał Lubina • Moja ocena: ★★★★★★★★★☆ (9/10) • Niedźwiedź w objęciach smoka to znakomita i niezwykle wnikliwa analiza relacji rosyjsko-chińskich, przedstawiona w sposób, który jednocześnie zaciekawia, uczy i zaskakuje. Książka zrobiła na mnie bardzo dobre wrażenie — zarówno pod względem jakości języka, jak i merytorycznej głębi. Michał Lubina, wybitny sinolog oraz znawca problematyki rosyjskiej, z imponującą swobodą porusza się na styku dwóch wielkich cywilizacji, tłumacząc ich skomplikowaną historię, wzajemne lęki, ambicje i interesy. • Autor przedstawia dynamikę relacji między Rosją a Chinami jako proces długotrwałej zmiany hierarchii: od tradycyjnej rywalizacji i nieufności po współczesny układ asymetryczny, w którym to Pekin stopniowo przejmuje pozycję dominującą, a Moskwa — niekiedy wbrew własnym aspiracjom — staje się partnerem słabszym, „młodszym bratem”. Lubina potrafi przedstawić te złożone procesy z wyjątkową klarownością, unikając uproszczeń, a jednocześnie nie gubiąc złożoności geopolitycznych realiów. • Język autora jest precyzyjny, lecz przystępny; książkę czyta się z zain­tere­sowa­niem­ nawet wtedy, gdy dotyka kwestii wiel­owar­stwo­wych­ i wymagających. Mocną stroną publikacji jest także szeroka perspektywa: od analiz historycznych, przez interpretacje współczesnej polityki, aż po refleksje dotyczące przyszłości wschodniej części Eurazji. • To pozycja obowiązkowa dla każdego, kto interesuje się geopolityką, stosunkami międ­zyna­rodo­wymi­ oraz rolą Chin i Rosji we współczesnym świecie. Zdecydowanie polecam — to jedna z najciekawszych książek o relacji tych dwóch mocarstw, jaka ukazała się w języku polskim. • 📖 23:31 · 26.11.2025 · 106/2025

W rajskiej dolinie wśród zielska • Autor: Jacek Hugo-Bader • Moja ocena: ★★★★★★★★★☆ (9/10) • W rajskiej dolinie wśród zielska to znakomity zbiór reportaży Jacka Hugo-Badera, jednego z najważniejszych współczesnych polskich reporterów, znanego z bezpośredniej, szczerej i często bezk­ompr­omis­owej­ metody pracy. Autor od lat specjalizuje się w opisywaniu postsowieckiej rzeczywistości — przemierza przestrzenie dawnego ZSRR, spotyka ludzi, o których nie pisze nikt inny, i z niezwykłą wrażliwością dokumentuje ich codzienność. Ta książka doskonale wpisuje się w jego char­akte­ryst­yczn­y styl. • Zbiór reportaży prowadzi czytelnika przez kraje i regiony, które w polskiej świadomości funkcjonują gdzieś na marginesie — egzotyczne, nieoczywiste, często pomijane. Pod pewnymi względami to podróż podobna do tej, którą odbył kiedyś Ryszard Kapuściński w Kirgiz schodzi z konia — choć Hugo-Bader idzie innym tropem: bardziej bezpośrednim, mniej poetyckim, za to mocniej zanurzonym w żywych doświadczeniach zwykłych ludzi. • Ogromnym atutem książki jest język autora: plastyczny, żywy, pulsujący energią i emocją. Reportaże wciągają od pierwszych stron — zarówno dzięki tematyce, która (także ze względu na moje osobiste zainteresowania) okazała się wyjątkowo absorbująca, jak i dzięki umiejętności Hugo-Badera do budowania intymnych portretów. Przedstawieni bohaterowie szybko zyskują sympatię czytelnika; są prostolinijni, autentyczni, pozostawiają po sobie ślad, którego trudno się pozbyć po zakończeniu lektury. • To książka, która nie tylko opowiada o postsowieckim świecie, ale pozwala go poczuć: jego melancholię, surowość, absurd, biedę i niepodrabialny urok. Hugo-Bader po raz kolejny udowadnia, że potrafi być tam, gdzie historia i codzienność ścierają się najsilniej. • Książkę zdecydowanie polecam — to jedna z najlepszych podróży przez postsowiecką rzeczywistość, jakie można odbyć dzięki literaturze. • 📖 22:17 · 23.11.2025 · 105/2025

Biblioteki. Krucha historia • Autorzy: Andrew Pettegree, Arthur der Weduwen • Moja ocena: ★★★★★★★☆☆☆ (7/10) • Na tę książkę czekałem naprawdę długo — zarówno ze względu na temat, jak i na imponującą objętość, która obiecywała szeroką panoramę dziejów bibliotek. „Biblioteki. Krucha historia” rzeczywiście stanowi monumentalne opracowanie, pokazujące, jak niezwykle delikatna i podatna na zniszczenia była (i nadal jest) historia przechowywania, gromadzenia oraz udostępniania wiedzy. • Mimo szerokiego zakresu tematycznego mam jednak mieszane odczucia. Autorzy potrafią snuć fascynującą opowieść, ale nierównomiernie rozkładają akcenty: niektóre fragmenty mogłyby zostać rozbudowane, by lepiej ukazać kontekst i znaczenie pewnych zjawisk, inne natomiast sprawiają wrażenie zbyt szczegółowych, wręcz przy­tłac­zają­cych­ nadmiarem detali. Zdarza się, że bogactwo faktów przysłania samą narrację. • Nie zmienia to jednak faktu, że książka stanowi cenne kompendium wiedzy o tym, jak powstawały, ewoluowały i często ginęły biblioteki — od zbiorów antycznych po współczesne instytucje kultury. Autorzy doskonale ukazują także paradoks historii książki: to, co dziś wydaje się trwałe i oczywiste, przez wieki było nieustannie narażone na przypadek, zaniedbanie, fanatyzm czy zwykłą ludzką głupotę. • Mimo pewnych niedoskonałości warto po tę publikację sięgnąć. To rzetelne, szeroko zakrojone opracowanie, które pozwala spojrzeć na biblioteki nie tylko jako miejsca gromadzenia książek, ale jako wrażliwe, kruche elementy cywilizacji — wymagające troski i świadomego działania. • 📖 20:37 · 21.11.2025 · 104/2025