Dzieje grzechu

Pierwszemu wydaniu (1908) znanej powieści wybitnego pisarza towarzyszyła atmosfera skandalu ze względu na drastyczną treść utworu. Autor ukazuje w nim fatalistyczną miłość młodej dziewczyny (Ewy Pobratymskiej) do żonatego mężczyzny (Łukasza Niepołomickiego) i wynikające z tego uczucia dalsze konsekwencje - upadek moralny dziewczyny staczającej się w otchłań grzechu i zbrodni. Zło, wobec którego Ewa Pobratymska jest bezradna, pisarz ukazał jako następstwo mieszczańskiej, zakłamanej moralności, jako współwinę społeczeństwa, środowiska, w którym żyła. Żeromski, pisząc te książkę po klęsce rewolucji 1905 r., chciał jej nadać rangę społecznego paszkwilu.