Epoka romantyzmu stała się momentem przełomowym w wielu dziedzinach, takich jak literatura, sztuka czy filozofia. Przyniosła również znaczne zmiany cywilizacyjne oraz społeczne, przeobrażając dotychczasowy obraz świata i wywierając ogromny, trwający aż po dziś dzień, wpływ na kolejne epoki. Tom zbiorowy Granice romantyzmu. Romantyzm bez granic? poświęcony jest różnym aspektom szeroko pojętych granic związanych z romantyzmem, takim jak na przykład przenikanie się epoki oświecenia i romantyzmu czy łamanie przez romantyków konwencji literackich i artystycznych.
Autorzy publikacji poddają wnikliwej analizie dzieła powstałe w różnych epokach, badając żywotność myśli i estetyki charakterystycznych dla romantyzmu. Wachlarz tematów podejmowanych w poszczególnych artykułach jest na tyle szeroki, że z pewnością wzbudzi zainteresowanie nie tylko osób zajmujących się stricte literaturoznawstwem, ale także przedstawicieli innych dyscyplin humanistycznych.
Nie-Boska komedia jest dramatem romantycznym należącym do kanonu literatury polskiej. Dzieło powstało w 1835 roku i porusza ważne problemy swojego czasu. Autor rozważa w nim kwestię roli poety romantycznego, pyta o ostatecznego sprawcę historii – czy jest nim człowiek czy Bóg, a także zastanawia się nad konfliktem polityczno-społecznym pomiędzy arystokracją a wrogami monarchii. Bohater dramatu, hrabia Henryk, reprezentuje zarazem poetę romantycznego, którego twórczość staje się dla najbliższych źródłem cierpienia, jak i zaangażowanego w życie polityczne arystokratę, który sprzeciwia się rewolucji. Jego oponentem jest Pankracy, wyznawca nowego porządku i przywódca uciśnionych. Kiedy dochodzi do starcia, obóz arystokracji okazuje się tchórzliwy i egoistyczny, a obóz rewolucjonistów mściwy, ogarnięty pragnieniem odebrania przywilejów arystokracji i zajęcia jej miejsca. Hrabia ginie na polu walki, ale przegrywa także Pankracy, który odkrywa, że nowy ład jest jedynie zamianą ról. Ostatnia scena, w której nad zrujnowanym przez rewolucjonistów światem ukazuje się Chrystus, jest wyrazem wiary autora w Opatrzność czuwającą nad ludzkimi dziejami.
Lektura dla szkół średnich
Zygmunt Krasiński (1812–1859), wybitny polski romantyk, pochodził z rodziny arystokratycznej. Nim wyjechał z Polski w roku 1829, podjął pierwsze próby literackie. Przebywał w Szwajcarii, Francji, Włoszech, ogłaszając anonimowo wielkie dramaty historiozoficzne: Nie-Boską komedię w 1835 roku i Irydiona w 1836 roku. Wśród innych utworów Krasińskiego na uwagę zasługują: mesjanistyczny poemat Przedświt, Psalmy przyszłości oraz obszerna i niezwykle interesująca korespondencja (m.in. Listy do Delfiny Potockiej).
