Silmarillion" został opublikowany w 1977 roku, w cztery lata po śmierci autora, w opracowaniu jego syna Christophera. W 1956 roku sam pisarz tak mówił o swojej nieistniejącej jeszcze książce: "Nie sądzę, aby zyskała popularność »Władcy Pierścieniź - ani śladu hobbitów! Masa mitologii, wszędzie elfy i podniosła stylistyka...". A jednak "Silmarillion", który odkrywa źródła inspiracji autora, tworząc jądro całej mitologii Tolkiena, stał się najsłynniejszym obok "Władcy Pierścieni" dziełem pisarza. "Silmarillion" to zbiór opowieści o Dawnych Czasach, czyli o Pierwszej Erze Świata, poprzedzającej epokę, w której rozgrywa się akcja "Władcy Pierścieni". Legendy sięgają zamierzchłych czasów, gdy pierwszy Władca Ciemności przebywał w Śródziemiu, a Elfy Wysokiego Rodu toczyły z nim wojnę, by odzyskać Silmarile, świetliste klejnoty, w których przetrwało światło Dwóch Drzew Valinoru. Oprócz właściwej historii Silmarilów książkę wypełniają legendy o Ainurach, Valarach, upadku Numenoru i Pierścieniu. Razem składają się na niepowtarzalny obraz dziejów - od Muzyki Ainurów, z której zrodził się świat, aż do końca Trzeciej Ery, gry Powiernicy Pierścienia odpłynęli z Szarej Przystani... "W jaki sposób jeden człowiek po zaledwie kilkudziesięciu latach pracy mógł stać się ucieleśnieniem kreatywności całego rodzaju ludzkiego?"